TÓM
TẮT
Bài
viết nêu lên những đặc điểm, nguyên nhân và quá trình hình thành phát triển của
dân ca, vai trò của dân ca trong đời sống lao động, tình cảm của người Việt. Dân ca giữ vai trò quan trọng trong kho tàng
âm nhạc truyền thống người Việt. Tìm hiểu bản sắc dân tộc trong dân ca giúp
chúng ta hiểu hơn về những sáng tạo của các thế hệ cha ông.
1. DẪN NHẬP
Cùng với các bộ môn nghệ thuật khác, âm nhạc truyền
thống nói chung và dân ca nói riêng đã góp phần hình thành trên bản sắc văn hóa
dân tộc. Dân ca người Việt không chỉ là tiếng nói của những người lao động trực
tiếp tại nơi làm việc cũng như trong sinh hoạt, mà còn là những cảm xúc, những
ước mơ trong tâm hồn của những người nông dân. Những cảm xúc, những ước mơ ấy
đã bật lên thành những âm điệu, làn điệu và được kết hợp với thơ ca dân gian
trở thành những bài hát dân ca. Dân ca luôn gắn liền với môi trường sống, làm
việc của những người nông dân Việt Nam . Như thế, dân ca người Việt đã
hình thành, phát triển theo điều kiện địa lý, khí hậu (không gian) và theo lịch
sử kinh tế, xã hội (thời gian), trở thành “nguồn nuôi dưỡng tâm hồn tình cảm
con người Việt Nam
thế hệ tiếp theo thế hệ” (Dân ca Việt Nam, 1976, tr. 7).